دستور (گرامر) ایتالیایی
نگاهی کوتاه به دستور زبان ایتالیایی:
حرف تعریف:
حرف تعریف در زبان ایتالیایی در گرامر زبان ایتالیایی واژه ای است که قبل از اسم می آید و به جنسیت و تعداد آن دلالت می کند. در زبان ایتالیایی حرف تعریف دو قسم است 1- معین 2- نا معین
حرف تعریف معین:
این حرف تعریف در زبان ایتالیایی برابر با «The» در زبان انگلیسی است. با این تفاوت که در زبان ایتالیایی برای مذکر و مؤنث و همچنین جمع و مفرد از حروف تعریف مختص به خود استفاده می شود. حرف تعریف معین در زبان ایتالیایی با تعداد و جنس اسم بعد از خودش مطابقت دارد.
حروف تعریف معین عبارتند از:
il. (ایل) قبل از اسمهای مفرد مذکری می آید که با حروف s, z بی صدا شروع می شوند.
پدر ایل پادرِ Il padre
کتاب ایل لیبرُ Il libro
i. (ائی) قبل از اسمهای جمع و مذکری می آید که در حالت مفرد بودن از حروف تعریف Il استفاده می کنند.
کتابها ائی. لیبری I libri
lo. (لُ) قبل از اسمهای مفرد مذکری می آید که با حروف زیر شروع می شوند:
«s, z, x,gn,pn,ps»
نویسنده لُسکریتُر Lo scrittore
gli. (لئی) وقتی که حرف تعریف lo جمع بسته می شود به gli تبدیل می شود.
نویسنده ها لئی اِسکریتُری Gli scrittori
la. (لا) کلیه اسامی مفرد و مؤنث از این حرف تعریف استفاده می کنند.
شب لا. نتِّ La notte
قورباغه لا. رَنَ La rana
le. (لِ) وقتی که حرف تعریف la جمع بسته می شود به le تبدیل می شود.
خانمها لِ. دُنِّ Le donne
قورباغه ها لِ. رَنِ Le rane
L'. قبل از اسمهایی که مفرد و مذکر یا مؤنث باشند که با حرف صدا دار شروع شوند قرار می گیرد.
دوست (دختر) لَمیکا L'amica
دوست (پسر) لَمیکُ L'amico
حروف آخر کلمات در هنگام جمع به صورت زیر است:
جمع مفرد
Persone è Persona è e è a
Giorni è Giorno è i è o
Fiori è fiore è i è e
حرف تعریف نا معین:
حرف تعین نامعین در زبان ایتالیایی دزست هم معنا با «an» و «a» در انگلیسی است و تا حدی می توان این حرف تعریف را مطابق با دو حرف «ی» و «یکی» در زبان فارسی دانست.
مثل: پسری، یک پسر، اما نباید فراموش کرد این حرف تعریف هم با توجه به مذکر و مؤنث یا جمع و مفرد بودنِ اسم بعد از خود متفاوت است.
حرف تعریف نا معین عبارتند از:
Uno. (اونُ) قبل از اسمهای مفرد و مذکری که با حروف s, z شروع می شوند قرار می گیرد.
یک نویسنده اونُ. اِسکرتُرِ Uno scrittore
Un . (اون) قبل از اسامی مفرد، مذکر می آید.
یک پسر اون. رَگَتزُ Un ragazzo
Una . (اونا) قبل از کلیه اسامی مفرد و مؤنث که با حرف بی صدا شروع می شوند می آید.
مادری اونا. مادرِ Una madre
دختری اونا. رَگَتزا Una raggatza
Un' . (اون) قبل از اسامی می آید که با حروف صدا دار شروع شده اند. «چه در مؤنث و چه در مذکر»
یک دوست، دوستی (دختر) اون. اَمیکا Un' amica
«ضمایر شخصی در زبان ایتالیایی » «ضمایر فاعلی در زبان ایتالیایی»
این ضمایر کنندۀ کار را نشان می دهند و عبارتند از:
من ائیو io
تو تو tu
او (مذکر) لوی lui
او (مؤنث) لِی lei
ما نُی noi
شما وُی voi
آنها لُرُ loro
«ضمایرملکی»
ضمایر ملکی، مالکیت را می رسانند و در جمله به جای اسم می نشینند. و عبارتند از:
اسم بعد از این ضمایر مفرد است. مؤنث مذکر
مال من La mia / Il mio
مال تو La tua / Il tuo
مال او La sua / Il suo
مال ما La nostra / Il nostro
مال شما La vostra / Il vostro
مال آنها La loro / Il loro
جمع ای ضمایر عبارتند از:
اسم بعد از این ضمایر جمع است. مؤنث مذکر
Le mie I miei
Le tue I tuoi Le sue I suoi Le nostre I nostri Le vostre I vostri Le loro I loro
پدر من ایل. میُ. پادرِ Il mio padre
مادر من لا.میا.مادرِ La mia madre
کتابهای من ائی.میِیی.لیبری I miei libri ضمایر اشاره
این ضمایر عبارتند از:
جمع مؤنث |
جمع مذکر |
مفرد مؤنث |
مفرد مذکر |
|
Queste اینها Quelle آنها |
Questi اینها Quelli آنها |
Questa این Quella آن |
Questo این Quello آن |
مثال:
این کتاب Questo libro
این خانم Questa donna
آن خانم Quella donna
این کتابها Questi libri
این خانمها Queste donne
آن خانمها Quella donne
ضمیر استفهامی در زبان ایتالیایی
این ضمایر عبارتد از:
چه کسی؟ کی؟ (کی)؟ Chi?
مال کی؟ (دی. کی)؟ Di chi?
چی؟ چه چیزی؟ (کِ. کُزا)؟ Che cosa?
کدام؟ (کوآلِ)؟ Quale?
کدامها؟ (کوآلی)؟ Quali?
چقدر؟ چند تا؟ (کوآنتو- کوآنتی)؟ Quanto?- Quanti?
(جمع) (مفرد)
صفت ملکی
جمع مؤنث |
جمع مذکر |
مفرد مؤنث |
مفرد مذکر |
|
|
mie tue sue nostre vostre loro |
miei tuoi suoi nostril vostri loro |
mia tua sua nostra vostra loro |
mio tuo suo nostro vostro loro |
ِ من ِ تو ِ او ِ ما ِ شما ِ ایشان |
باید دقت داشت صفات ملکی نیز کانند ضمایر ملکی مالکیت را می رسانند با این تفاوت که در جمله قبل از اسم می آیند و از نظر دستور زبان صفت و موصوف هستند اما ضمایر ملکی همانطور که گفته شده به جای اسم می نشینند.
کتابِ من Il mio libro
خانۀ من La mia casa
اتاق او La sua camera
و از نظر مفرد و جمع و مؤنث و مذکر بودن با اسم بعد از خود مطابقت دارند.
ضمایر مفعولی نشان دهندۀ کار فاعل بر روی آنها هستند.
در زبان ایتالیایی دو نوع ضمیر مفعولی وجود دارد که عبارتند از ضمایر مفعولی با واسطه و بی واسطه. ضمایر مفعولی با واسطه در اکثر موارد همراه حروف اضافه در ایتالیایی آورده می شوند.
با واسطه بی واسطه
به من- برای من mi مرا mi
به تو. برای تو ti تو را ti
به او. برای او (مذکر) gli آن را. او را (مذکر) lo
به او. برای او (مؤنث) le آن را. اورا (مؤنث) la
به ما. برای ما ci ما را ci
به شما. برای شما vi شما را vi
به آنها. برای آنها (مذکر) loro آنها را (مذکر) li
به آنها. برای آنها (مؤنث) gli آنها را (مؤنث) le
ترکیب مفعول با واسطه و مفعول بی واسطه:
با واسطه بی واسطه
آن را به من melo è mi lo
آن را به تو telo è ti la
آن را به او (مؤنث و مذکر) glielo è gli + li
è le
آن را به ما celi è ci
آن را به شما velo è vi
آن را به آنها (مؤنث و مذکر) glielo è gli
نباید فراموش کرد ضمایر مفعولی بی واسطه la و le را نیز مانند lo می توان با مفعول با واسطه ترکیب نمود.
مثال آن را برای من می خری؟ Mela compri?
می خواهم آن را برای او بخرم. Voglio comprargliela
آن را به من بده. Melo da.
ساختار جملات در زبان ایتالیایی
جمله حال ساده= مفعول + فعل + فاعل
Io voglio comprare un libro
مفعول فعل فاعل
می خواهم یک کتاب بخرم.
پرسشی:برای پرسشی کردن جملات در ایتالیایی هم می توان به طور سوالی جمله را خواند و هم می توان از ضمایر پرسشی استفاده کرد:
می خواهد به تهران برود؟ Vuole andare a Tehran?
چه وقتی به تهران می روی؟ Quando va a Tehran?
منفی کردن جملات ایتالیایی :برای منفی کردن از یک non قبل از فعل ایتالیایی استفاده می کنیم
دوست ندارم. Non mi piace.
نمی خواهم. Non voglio.